Zelfs de meest zorgvuldig geplande projecten kunnen ontsporen door interne sabotage. En we weten allemaal dat dat best wel vaak gebeurt. Niet achter de projectdoelen staan, trachten de beloofde projectresources in te zetten voor de eigen targets, naijver. Het is heel menselijk. Maar zelden persoonlijk en daar sta je dan als project manager. Want je kan en wil ook niet om de haverklap escaleren. Hier zijn enkele veelvoorkomende vormen van sabotage en strategieën om ze te detecteren en aan te pakken.

1. Opzettelijke miscommunicatie

Sommige deelnemers kunnen opzettelijk verkeerde of onvolledige informatie verstrekken.

Hoe kom je erachter?

• Inconsistente informatie: Let op discrepanties in rapporten of updates van verschillende teamleden.
• Herhaalde verduidelijkingen: Merk op of bepaalde personen vaak verduidelijking nodig hebben bij wat eenvoudige taken zouden moeten zijn.

Wat doe je eraan?

• Duidelijke documentatie: Zorg ervoor dat alle communicatie wordt gedocumenteerd en gedeeld in een gecentraliseerd, toegankelijk platform.
• Regelmatige check-ins: Houd regelmatig teamvergaderingen om informatie te controleren en een open dialoog te bevorderen.

2. Opzettelijke vertragingen

Taken opzettelijk vertragen om deadlines te missen of om knelpunten te creëren in de projectplanning. Bvb – door de middelen of tijd voor het project te claimen voor “andere prioriteiten” of zeer laat in het process te claimen “dat het gevraagde niet in scope is”

Hoe kom je erachter?

• Gemiste Deadlines: Houd gemiste deadlines bij en kijk of er een patroon is dat specifieke personen of teams betreft.
• Uitvluchten: Let op terugkerende excuses voor vertragingen. Men is meestal erg vindingrijk in het vinden van telkens nieuwe redenen waarom iets vertraagd is.

Wat doe je eraan?

• Gedetailleerde Tijdlijnen: Ontwikkel gedetailleerde projecttijdlijnen met duidelijke, haalbare mijlpalen.
• Asaichi: Zie een van de eerdere posts – als je dagelijks kort maar efficient incheckt met je team merk je snel als er wat riskeert mis te lopen.

3. Informatie achterhouden

Kritieke informatie wordt opzettelijk achtergehouden, waardoor goed geïnformeerde besluitvorming wordt verhinderd.

Hoe kom je erachter?

• Kennisgaten: Identificeer hiaten in de informatiestroom.
• Onwil om te Delen: Let op als bepaalde teamleden terughoudend zijn om updates of documenten te delen.

Wat doe je eraan?

• Genchi Genbutsu: Ga naar de plek waar de processen vandaag worden uitgevoerd zodat je exact weet hoe dingen (vandaag) lopen of je informatie kan verifiëren.
• Gedeelde opslag: Gebruik een tool als Microsoft Teams als projectbibliotheek waar alle projectgerelateerde documenten en updates worden opgeslagen.

4. Subversief naleven

Instructies letterlijk opvolgen, wetende dat dit zal leiden tot falen.

Hoe kom je erachter?

• Overmatige Naleving: Merk op als teamleden erop staan om instructies exact op te volgen, zonder rekening te houden met de praktische haalbaarheid of gezond verstand.
• Weerstand tegen Aanpassing: Let op weerstand (direct of indirect, bvb achter de rug escaleren) tegen aanpassing aan nieuwe informatie of veranderende omstandigheden.

Wat doe je eraan?

• Empowerment: Moedig teamleden aan om hun oordeel te gebruiken en zich indien nodig aan te passen binnen het projectkader.
• Vroege betrokkenheid: Dit sluit nauw aan bij het Genchi Genbutsu principe: bouw van het vroegste begin een band met de mensen die het project gaan moeten uitvoeren. Zorg dat ze oprecht betrokken zijn.

5. Negatieve invloed en roddels

Het verspreiden van geruchten of negativiteit om de moraal en cohesie van het team te ondermijnen.

Hoe kom je erachter:

• Lage Moraal: Let op tekenen van afnemende moraal en toenemende afwezigheid.
• Feedback: Vraag regelmatig feedback en luister naar wat je mensen je vertellen.

Wat doe je eraan:

• Positieve Cultuur: Bevorder een positieve en inclusieve teamcultuur waarin prestaties worden gevierd en zorgen snel worden aangepakt.
• Duidelijke Communicatie: Pak geruchten direct aan met transparante communicatie en feitelijke informatie.

Uiteraard komen elk van deze “symptomen” ook gewoon natuurlijk voor als mensen samenwerken zonder bijbedoelingen. Je hoeft dus niet paranoïde te worden. Maar merk je bij dezelfde persoon of hetzelfde team meerdere of herhaalde symptomen? Dan is het tijd om in te zoomen en tijdig in te grijpen.